در این مقاله در رابطه با آموزش زیست متوسطه و کنکور - ساختار گیاهان و انتقال مواد در گیاهان، یاخته های سرلادی، سرلاد نخستین ریشه، سرلاد نخستین ساقه، نتیجه ی فعالیت های سرلادهای نخستین، انتقال از خاک به برگ، انتقال سیمپلاستی و .... مطالبی ارائه شده است.
برای مشاهده لیست مدرسین فعال در زمینه تدریس خصوصی زیست متوسطه، کنکور و دانشگاهی بر روی عبارت تدریس خصوصی زیست شناسی کلیک کنید.
ساختار گیاهان
یاخته های سرلادی : در نوک ساقه،جوانه ها،نزدیک به انتهای ریشه قرار دارد و دائما تقسیم میشوند یعنی توانایی تقسیم زیادی دارند و یاخته ها به طور فشرده به هم قرار دارند. تولید انواع یاخته ها برای سه سامانه ی بافتی را می نمایند و هسته درشت دارند که بیشتر حجم یاخته را به خود اختصاص می دهند.
سرلاد نخستین ریشه: نزدیک به انتهای ریشه قرار دارد و توسط بخشی به نام کلاهک محافظت می شود. کلاهک ترکیب پلی ساکاریدی ترشح می کند که سبب لزج شدن سطح آن و نفوذ آسان ریشه می شود. یاخته های سطح بیرونی کلاهک به طور مداوم می ریزند و با یاخته های جدید جانشین می شوند.
سرلاد نخستین ساقه: در نوک ساقه و عمدتا در جوانه ها قرار دارند. جوانه ها مجموعه ای از یاخته های سرلادی هستند که توسط برگ های جوان پوشیده شده اند. جوانه ها محل قرار گرفتن به دو گره جوانه های انتهایی و جانبی تقسیم می شوند. سرلاد نخسنین در فاصله ی بین دو گروه نیز وجود دارد که سرلاد میان گرهی گفته می شود.
نتیجه ی فعالیت های سرلادهای نخستین: 1-افزایش طول ساقه و تا حدودی عرض ساقه 2-شاخه و ریشه 3-تشکیل برگ-انشعاب های جدید ساقه و ریشه
گره محلی است که در آن برگ به ساقه یا شاخه متصل است. به فاصله ی دو گره میان گره گفته می شود و به سرلاد بین دو گره سرلاد میان گرهی می گویند. ضخامت پوست ریشه دو لپه از تک لپه بیشتر است. در هر دو آوندهای چوب و آبکش به طور یک در میان قرار گرفته اند. در ریشه دو لپه آوندها در بخش مرکزی استوانه ی آوندی قرار دارند. ضخامت پوست ساقه دو لپه از تک لپه بیشتر است. در تک لپه و دو لپه آوندها مقابل هم قرار دارند ،آوند آبکش به طرف بیرون و آوند چوبی به طرف داخل قرار دارد.
مطالعه مقاله دانلود جزوه زیست گیاهی هم مفید است.
انتقال مواد در گیاهان
انتقال از خاک به برگ - تعرق: خروج آب به صورت بخار از اندام های هوایی تعرق نامیده می شود و تعرق از طریق روزنه های هوایی،پوستک و عدسک انجام می گیرد. بیشتر تبادل گازها و در نتیجه تعرق برگ ها از منفذ بین یاخته های نگهبان روزنه است، تعرق موجب می شود آب و مواد معدنی جذب شده از ریشه به برگ ها برسد.
عامل اصلی در جابه جایی مواد در گیاهان ،پتانسیل آب است. آب دارای انرژی پتانسیل است انرژی پتانسیل آب سبب می شود آب از محل دارای انرژی پتانسیل بالاتر به ناحیه ای با انرژی پتانسیل کمتر حرکت کند.
پتانسیل آب تعیین کننده ی جهت حرکت آب و مواد حل شده در آن است و غلظت مواد محلول در آب بر پتانسیل آب موثر است. پتانسیل آب خالص صفر است وقتی ماده ای در آن حل شود پتانسیل آب کاهش می یابد.
پیشنهاد می شود مقاله چگونه زیست کنکور را 100 بزنیم را بخوانید.
انتقال آب و مواد معدنی محلول:
1- انتقال از عرض غشا :جابه جایی مواد از عرض غشای یاخته است.
2- انتقال سیمپلاستی:سیمپلاست به معنی پروتوپلاست همراه باپلاسمودسمهاست
3- انتقال آپوپلاستی: حرکت مواد محلول از فضاهای بین یاخته ای و دیواره ی یاخته ای است.
انتقال سیمپلاستی
حرکت آب و مواد محلول از پروتوپلاست یک یاخته به یاخته های مجاور، از راه پلاسمودسم هاست. از منافذ بزرگ پلاسمودسم پروتئین ها ،نوکلئیک ااسیدها و حتی ویروس های گیاهی می توانند عبور کنند. آب و مواد محلول در عرض ریشه معمولا به روش سیمپلاستی و آپوپلاستی از تار کشنده تا درون پوست انجام می گیرد.
مطالعه این مقاله هم پیشنهاد می گردد: کلیدهای مطالعه زیست شناسی
در ریشه ی بعضی گیاهان نوار کاسپاری علاوه بر دیواره ی جانبی درون پوست، دیواره ی پشتی را نیز می پوشاند و فقط دیواره ای که مجاور یاخته های نرم آکنه ای پوست است نوار کاسپاری ندارد. در گیاهانی که یاخته ی معبر ندارند ،انتقال مواد از هر دو مسیر سیمپلاستی و آپوپلاستی از یاخته های درون پوست به استوانه ای آوندی انجام می شود. در گیاهانی که یاخته ی معبر دارند ،انتقال مواد به استوانه ی آوندی از یاخته های معبر انجام می گیرد.
منبع: ایران مدرس
