در این بخش در رابطه با نحوه درک بهتر مسائل فیزیک و خوب فهمیدن درس فیزیک توضیحاتی ارائه شده است. اگر بتوانید به درک درستی از مسائل و تمرینات درس فیزیک برسید و در عین حال به صورت مفهومی این درس را یاد بگیرید می توانید هم در امتحان و هم در کنکور نتیجه بهتری بگیرید.
پیشنهاد ویژه سایت ایران مدرس: چگونه درس فیزیک را مفهومی و پایه ای آموزش ببینیم و یاد بگیریم؟
در همین سایت ایران مدرس به دفعات زیاد توضیح داده شده است که فیزیک یک درس کاملا مفهومی است و راز گرفتن نمره خوب در این درس و یا موفقیت در امتحان فیزیک و کنکور فیزیک این است که مطالب را خوب درک کنید. اگر بتوانید تمرینات و مسائل درس فیزیک را خوب بفهمید همین درک و فهم را به مسائل جدیدی که به شما داده می شود انتقال دهید و از پس حل کردن سوالات دیگر هم بربیائید. در حقیقت درس فیزیک همانطور که از اسم آن بر می آید برای توصیف و پیش بینی مسائل فیزیکی و واقعی کاربرد دارد. هر اتفاقی که در طبیعت می افتد را با فرمول های فیزیکی می توان شبیه سازی کرد و بر مبنای ان پیش بینی نمود که در موارد مشابه چه اتفاقی ممکن است بیفتد. فیزیک درس بسیار قشنگ و شیرینی است و اگر بتوانید از حالتی که فقط فرمول حفظ می کنید عبور نمائید و به درک درستی از مسائل برسید در نهایت به آن بسیار علاقه مند خواهید شد. به عنوان مثال اگر حرکت پرتابه را در نظر بگیرید که در فیزیک مکانیک مطرح می شود با فرمول ها و روابطی که در این درس مطرح می گردد می توان زمان رسیدن پرتابه به زمین، نقطه اوج، برد پرتابه و .... را محاسبه نمود. با در درست داشتن این فرمول ها و روابط می توانیم برای هر حرکت پرتابه دیگری به خوبی پیش بینی کنیم که پرتابه جدید در کدام نقطه و با چه سرعتی فرود خواهد آمد. بنابراین فیزیک یک درس انتزاعی که نتوان ارتباطی بین آن و دنیای واقعی برقرار نمود نیست. فیزیک را باید خوب متوجه شوید و اینکه هر فرمول در دنیای واقعی چه معنی و کاربردی دارد را درک کنید.
پیشنهاد می شود مقاله چگونه فیزیک را عمقی یاد بگیریم و در امتحان فیزیک عملکرد عالی داشته باشیم؟ را هم بخوانید.
در ادامه راهکارهایی برای درک بهتر مسائل فیزیک و خوب فهمیدن درس فیزیک ارائه می شود.
1- در طول ترم فیزیک بخوانید و برای یادگیری آن وقت بگذارید.
وقتی بحث از درک درست و مطالعه مفهومی فیزیک است واضح است که شما به مرحله ای بیشتر از پاس شدن درس فکر می کنید. ممکن است دانش اموز یا دانشجویی در همان ایام امتحانات هم درس را بخواند و قبول شود. ولی به هر حال چنین درس خواندنی فایده ندارد. چرا که بعد از امتحان چنین دانش اموز یا دانشجویی چیزی یادش نمی ماند و اگر شخصی هر ترم این روند را در پیش بگیرد در نهایت بعد از تمام شدن درس هیچ چیز خاصی بلد نیست. اگر می خواهید درس فیزیک را خوب بفهمید باید در طول ترم و بدور از استرس ایام امتحانات برای یادگیری آن وقت بگذارید و روی تمرینات و مسائل آن تامل و تعمق نمائید. وقتی قرار نیست برای امتحان و با عجله و استرس درس بخوانید و زمان کافی داشته باشید درس را بهتر یاد می گیرید و مطالب را عمقی تر آموزش خواهید دید.
2- در کلاس های فیزیک حاضر باشید و در کلاس حضور فعالی داشته باشید.
حضور مرتب و منظم در کلاس های فیزیک و فعال بودن در کلاس بسیار مهم است. خودتان هم در طول سال های تحصیل متوجه شده اید که افرادی که معمولا در درس موفق هستند و نمرات بهتری می گیرند در ردیف های جلوی کلاس می نشینند و سوال می پرسند. این افراد معمولا در کلاس غیبت نمی کنند و جزوات مرتب و خوبی هم می نویسند. باید به یادگیری درس فیزیک علاقه نشان دهید و همین که خودتان استارت را بزنید و برای یادگیری درس تلاش کنید کم کم علاقه مند هم خواهید شد. سوال پرسیدن در کلاس فیزیک خیلی مهم است. مثلا سعی کنید هر جلسه حداقل یکی دو سوال بپرسید. در کلاس جزوه بنویسید. نوشتن جزوه به افزایش تمرکز شما کمک می کند. البته نباید اینطور باشد که نوشتن جزوه باعث شود از کلاس عقب بیفتید. سریع بنویسید و مهمترین نکات را یادداشت کنید. در کلاس مشارکت کنید و با تمرکز بالا گوش دهید. به استدلال های استاد و معلم فیزیک خودتان دقت نمائید و نحوه حل تمرینات توسط ایشان را مد نظر قرار دهید.
مطالعه مقاله چگونه فیزیک را بهتر یاد بگیریم و در امتحان فیزیک موفق باشیم؟ را هم پیشنهاد می کنیم.
3- تمرینات فیزیک را انجام دهید و روی آنها تفکر و تامل کنید.
فیزیک و ریاضی جزو دروسی هستند که اگر بخواهید آنها را خوب یاد بگیرید باید تمرین و مسئله برای این درس ها را جدی بگیرید. تمرین حل کردن در واقع استفاده عملی از مطالبی است که آموخته اید. اگر 100 جلسه کلاس حاضر شوید و کتاب را هم بارها و بارها بخوانید تا وقتی که تمرین حل نکنید نمی دانید و متوجه نخواهید شد که آیا درس را خوب یاد گرفته اید یا نه. هر تمرینی که در منزل و خودتان به تنهایی حل می کنید مانند یک امتحان کوچک است. مرحله به مرحله باید در فاصله زمانی بین کلاس ها تمرین حل کنید. روی تمرینات فکر کنید و با توجه به مطالبی که در کلاس درس یا حین خواندن متن کتاب درسی یاد گرفته اید سعی کنید پاسخی برای تمرینات بنویسید. اگر اشتباه هم باشد ایرادی ندارد مهم این است که خودتان روی تمرینات فکر کنید و راه حل ارائه دهید. به تدریج راه حل های درست را یاد خواهید گرفت. اگر در کلاس درس به نحوه حل مثال ها و تمرینات توسط معلم فیزیک خوب دقت کرده باشید وقتی خودتان هم تمرین حل می کنید راه حل های درست را سریعتر پیدا خواهید کرد.
4- با دوستان خودتان روی تمرینات و مسائل فیزیک بحث کنید.
برای دروسی که باید حفظ شوند و به خاطر سپرده شوند احتمالا مطالعه به صورت یک نفره مفیدتر است. برای درس فیزیک که باید فهمیده شود و درک گردد کمی قضیه فرق می کند. البته برای فیزیک هم اکثر اوقات خودتان مطالعه کنید و درس را بخوانید و روی تمرینات فکر کنید. ولی به هر حال بعضا اگر بتوانید با یکی دو نفر از دوستان خودتان هماهنگ کنید و روی تمرینات و راه حل های آن بحث کنید بسیار مفید است . ببینید دوستان شما چگونه با مسائل برخورد می کنند. شاید روش های جالب و ابتکاری ای داشته باشند که باعث شود ذهن شما هم بازتر گردد. یا ممکن است برای بعضی از تمرینات راه حل های ساده تری به نسبت آنچه شما همیشه استفاده می کنید وجود داشته باشد. بهتر است با افرادی این جلسات گروهی را در نظر بگیرید که از شما درس خوان تر و زرنگتر باشند. به این ترتیب فایده این نوع جلسات برای شما بیشتر هم خواهد شد. حتی اگر شما راه حل ها را بهتر بلد باشید همین که برای دوستان خودتان توضیح می دهید مطلب برای خود شما هم بهتر جا می افتد.
این مقاله هم مفید است: تدریس خصوصی فیزیک دانشگاه – آموزش خصوصی فیزیک 1 و 2 عمومی دانشگاه
5- درس آزمایشگاه فیزیک را جدی بگیرید و از آن برای یادگیری بهتر درس و فهم بهتر آن استفاده نمائید.
همانطور که گفته شد فیزیک یک درس عملی و در ارتباط با دنیای واقعی است. خوشبختانه هم در مقطع متوسطه و هم در مقطع دانشگاه برای اکثر رشته ها در کنار درس فیزیک آزمایشگاه فیزیک هم در نظر گرفته می شود. کلاس های آزمایشگاه فیزیک فرصت بسیار خوبی است که معنای واقعی فرمول های فیزیک را بهتر درک کنید و این درس را بسیار خوب بفهمید. پس از این کلاس ها نهایت استفاده را ببرید و تلاش کنید با علاقه به آزمایش هایی که انجام می شود دقت نمائید تا بتوانید به درک درستی از درس برسید. البته در بسیاری از فرمول های فیزیک از مقاومت هوا صرفنظر می شود ولی در آزمایش های فیزیک این مقاومت وجود دارد و یا وجود اصطکاک ممکن است کمی بین پیش بینی های انجام شده با فرمول ها و نتایج واقعی تفاوت ایجاد نماید.
6- کتاب درسی را به صورت کامل زیر و رو کنید.
بهترین منبع برای یادگیری مفهومی و عمقی درس فیزیک و یا هر درس دیگری کتاب درسی است. کتاب درسی به این دلیل که به راحتی در دسترس شما قرار دارد را دست کم نگیرید. متن کتاب درسی را خوب بخوانید. زیر مطالب مهم آن خط بکشید و حتی در حاشیه های کتاب فهمیده های خودتان را اضافه کنید. هر توضیحی که فکر می کنید در مرورهای بعدی و در ایام امتحانات کمک کننده است را در گوشه ای از کتاب بنویسید. به تمرینات و مثال های آن خوب دقت کنید و روند حل را مورد بررسی قرار دهید. به هر میزان کتاب درسی را بهتر بخوانید در امتحان و کنکور موفق تر خواهید بود. فکر نکنید کتاب های کمک اموزشی خیلی مزیت دارد. بهترین منبع مطالعه همان کتاب درسی است.
7- از اساتید و معلم های تدریس خصوصی فیزیک کمک بگیرید.
راهکار خوب دیگری که برای یادگیری بهتر و درک بهتر درس فیزیک وجود دارد این است که در کنار خودتان یک معلم خصوصی فیزیک خوب داشته باشید. در کلاس های تدریس خصوصی می توانید هر سوالی را بپرسید و اشکالات خودتان را برطرف نمائید. ممکن است در کلاس های اصلی خودتان فرصت نباشد که همه ی سوالات خودتان را بپرسید و یا شاید تعدادی از جلسات را نتوانید در کلاس حاضر باشید. ممکن است در درس فیزیک به صورت پایه ای اشکال داشته باشید و یا در حد متوسط باشید و بخواهید این ترم یا ترم آینده عالی عمل کنید. در تمامی این موارد استفاده از کلاس های خصوصی فیزیک بسیار مفید است. در ایام امتحانات برای رفع اشکال و جمع بندی درس هم می توانید از این کلاس ها استفاده نمائید. در ایام امتحانات چون به معلم اصلی خودتان دسترسی ندارید استفاده از این کلاس ها بسیار لازم است.
برای مشاهده لیست کامل مدرسین فیزیک خانم و آقا بر روی عبارت تدریس خصوصی فیزیک کلیک کنید.
تدریس خصوصی فیزیک راهکاری برای یادگیری عمقی و مفهومی
8- تست ها و آزمایش های ساده فیزیک را خودتان هم انجام دهید.
می توانید در منزل گلوله ای را با یک نخ آویزان کنید و به حالت نوسان در آورید و دوره تناوب آن را اندازه بگیرید و با فرمول های فیزیک مقایسه نمائید. از یک سطح شیبدار گلوله ای را به سمت پایین رها کنید و زمان رسیدن آن به پایین را اندازه بگیرید و با فرمول های فیزیک مقایسه کنید. یک مدار الکتریکی ساده با باتری و لامپ کوچک بسازید و با مبحث الکتریسیته آزمایشاتی را طراحی کنید. جسمی را روی سطح صاف قرار دهید و آن را هل بدهید و بحث اصطکاک ایستایی و دینامیکی را برای خودتان تشریح نمائید. می توانید برای هر کدام از مباحث فیزیک چنین کاری را انجام دهید و به این ترتیب به درک بهتری از مطالب برسید.
9- از جزوات آموزشی و سوالات امتحانی موجود در همین سایت ایران مدرس استفاده نمائید.
در همین سایت ایران مدرس جزوات آموزشی و سوالات امتحانی متعددی برای درس فیزیک از متوسطه تا دانشگاه ارائه شده است. برای مشاهده سوالات امتحانی، جزوات آموزشی، خلاصه جزوات و ... برای درس فیزیک بر روی عبارت دانلود جزوه و سوال فیزیک کلیک کنید. برای مشاهده تست های کنکور فیزیک هم بر روی عبارت تست کنکور فیزیک کلیک کنید. به عنوان مثال تعدادی از جزوات اموزشی و سوالات امتحانی فیزیک در ادامه ارائه شده است. برای مشاهده موارد بیشتر بر روی لینک های معرفی شده در بالا کلیک کنید.
دانلود نمونه سوال امتحانی فیزیک اول دبیرستان - فیزیک نهم
دانلود خلاصه جزوه فیزیک پیش دانشگاهی
دانلود نمونه سوال امتحانی فیزیک 1 دانشگاه ازاد واحد جنوب
دانلود جزوه آموزشی فرمولهای فیزیک 1 دبیرستان - فیزیک نهم متوسطه
پیشنهاد می شود مقاله نحوه یادگیری پایه ای و مفهومی ریاضی و فیزیک را هم بخوانید.
10- مسائل و تمرینات فیزیک را درست حل کنید.
در رابطه با اهمیت حل تمرین و مسئله برای درس فیزیک در بالا توضیح داده شد. البته باید روش حل درست و صحیح تمرینات فیزیک را هم بدانید. در مرحله اول وقتی در کلاس حاضر هستید و یا وقتی کتاب درسی را می خوانید به نحوه حل تمرینات توسط معلم فیزیک و یا به نحوه حل سوال های فیزیک در کتاب دقت نمائید. روند حل تمرینات را خوب بررسی و تحلیل کنید تا یاد بگیرید. اگر در کلاس متوجه نشدید از استاد خودان بپرسید که چرا از فلان رابطه استفاده کرد و آیا راه حل دیگری هم وجود دارد یا نه؟ خلاصه اینکه روند حل سوالات را خوب یاد بگیرید. در ادامه سعی کنید خودتان تمرینات جدید را حل کنید. برای هر سوال 10 یا 15 دقیقه وقت در نظر بگیرید و روی آن فکر کنید. داده های سوال، فرضیات و موارد خواسته شده را بنویسید. فرمول هایی که به نظرتان می رسد مناسب باشد را هم یادداشت کنید. سپس روی سوال فکر کنید و سعی کنید راه حلی بنویسید. هر راه حلی که باشد ایرادی ندارد. فقط بنویسید. مهم این است که در حال کار کشیدن از ذهن و مغز خودتان هستید و این باعث رشد و افزایش توانایی های ذهنی شما خواهد شد. خیلی سریع سراغ حل المسائل و یا جواب سوال نروید. به خودتان فرصت فکر کردن و نوشتن راه حل برای سوال را بدهید.
منبع: ایران مدرس (استفاده از مطالب و بازنشر آن با ذکر منبع و لینک به ایران مدرس مجاز است)
