جلسه استیضاح وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری در حالی نزدیک می‌شود که جمعی از اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه در تماسی با ایسنا ضمن حمایت از عملکرد وزیرعلوم، از مجلس شورای اسلامی درخوست کردند در آستانه سال تحصیلی جدید با رای اعتماد مجدد به فرجی‌دانا، بر روند حمایت‌شان از علم پژوهش، دانشگاه و دانشگاهیان ادامه دهند.
دکتر فرزانه استاد دانشگاه صنعتی شریف فرجی دانا را فردی صالح و معتمد دانست و با اشاره به مدت زمان کوتاه وزارت او، شرایط فعلی دانشگاه ها را نتیجه عملکرد وزاری دولت نهم و دهم دانست.
دکتر فرزانه در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاهی ایسنا گفت: آقای دکتر فرجی دانا مدت زمان کوتاهی این مسئولیت را برعهده داشته اند و طبیعتا در این مدت نمی توان برنامه ریزی های بلندمدت کرد و نتیجه گرفت.
وی هم چنین افزود: شرایط حال حاضر دانشگاه میراث عملکرد وزرای نهم و دهم است.
وی با اشاره اینکه فرجی دانا شخصی دانشمند، متعهد و صالح است او را واجد تمام ویژگی‌های لازم برای احراز این سمت دانست. با توجه به تمام این حرف‌ها فکر نمی‌کنم، دلایل علمی و فنی برای استیضاح وجود داشته باشد، در واقع این استیضاح بیشتر سیاسی است .
دبیر شورای دانشگاه شریف ضمن تأکید براینکه جامعه دانشگاهی، جامعه سلیم‌النفسی است و از مطرح کردن همه مطالب پرهیز می کند، بیان کرد: جامعه دانشگاهی امیدواراست که نمایندگان مردم با دادن رأی اعتماد به وزیرعلوم پختگی خود را نشان داده و حمایت خود را از علم پژوهش، دانشگاه و دانشگاهیان نشان دهند.
دکتر سید محمد شهرتاش استادیار دانشگاه علم و صنعت ایران نیز معتقد است: استیضاح در شرایط حاضر منطقی نیست.
وی با تأکید بر اینکه استیضاح در شرایط حاضر برای مصالح کشور و آموزش عالی به صلاح و منطقی نیست، به ایسنا گفت: با این اقدام فرصت به انجام رساندن کارها را در آستانه سال تحصیلی از وزارتخانه می گیریم."
شهرتاش با کوتاه شمردن زمان برای قضاوت در مورد عملکرد وزیر علوم، استیضاح را نوعی تلاش برای کند کردن روند اقدامات اصلاحی وزیر دانست و گفت: اگر مدت زمانی را که معاونان و شخص وزیر توسط کمیسیون آموزش عالی به مجلس فراخوانده شدند جمع ، و با مدت زمان کار مفید وزارتخانه مقایسه کنیم، مشخص می شود چقدر فرصت دادیم که کارهای وزارتخانه جلو برود.
شهرتاش در توضیح یکی از دلایل استیضاح مبنی بر انتخابی شدن رؤسای دانشگاه ها و همچنین رکود علمی گفت: انتخابی شدن نه تنها به رکود علمی بلکه به نشاط علمی منجر شده ، به استناد آنچه در دانشگاه ها می بینم این مهم باعث ایجاد نشاط و مسؤلیت پذیری و ایفای نقش مؤثرتر در بین اعضای هیأت علمی شده است.
این استادیار دانشگاه علم و صنعت با اشاره به اختلاف سلیقه‌ای که در میان نمایندگان در انتخاب فرجی دانا وجود داشت، آن را عامل فشار بیش از حد به وزیر علوم دانست و اظهار کرد: این اختلاف سلیقه، حتی اختیار در تعیین معاونین، مدیران و مسئؤلان را تحت الشعاع قرار داده که به نوعی دخالت بخشی از قوه مقننه در مجریه است.
وی در پایان با مثبت شمردن عملکرد وزیر علوم گفت: البته حرف من بر اساس یک روند هشت ماهه است ولی در مجموع باید به وزیر علوم فرصت داد و به طور مقطعی با طرح مسأله ، نکات را گوشزد کرده و در آینده قضاوت کنیم.
سید کاظم اکرمی، استاد پیشکسوت و وزیر اسبق آموزش و پرورش نیز استیضاح وزیرعلوم را فاقد پشتوانه موجه و دلایل علمی و مبتنی بر مسائل سیاسی توصیف کرد و افزود: برخی از نمایندگانی که یک روز درمقابل ویرانی های فرهنگی شدیدی که در گذشته رخ می داد نه تنها سکوت می کردند بلکه به تأیید دست اندرکاران این شرایط هم می پرداختند امروز می خواهند کسی در وزارت علوم باشد که وضع را به حالت سابق بازگرداند.
این عضو هیئت علمی بازنشسته دانشگاه خورازمی با بیان اینکه اکثریت قاطع اساتید و افراد بازنشسته از بهترشدن اوضاع دانشگاه ها حمایت می کنند و از این شرایط راضی هستند، به وضعیت دانشگاه‌ها در دوره گذشته اشاره و اظهار کرد: در آن دوران وزارت علوم روسای دانشگاه ها را انتخاب می کرد و اساتید دانشگاه‌ها حق اظهارنظر نداشتند. در آن دوره شماری از اساتید بهانه‌های گوناگون اخراج یا بازنشسته شدند درحالی که مقصر نبودند و تنها در بعضی موارد با وزارت علوم وقت هم رأی و همفکر نبودند.
او طولانی بودن روند بررسی صلاحیت علمی و عمومی متقاضیان عضویت در هیئت علمی دانشگاه ها و اختصاص 3000 بورسیه غیرقانونی را ازجمله دیگر ضعف های وزارت علوم سابق دانست و درپایان تأکید کرد: درحال حاضر این مشکلات به نوعی رفع شده یا زمینه شکل گیری آن ازبین رفته است.
استیضاح فرجی دانا از آرامش نسبی دانشگاه‌ها می‌کاهد
دکتر شاهرخ رنجبر بهادری رییس دانشگاه آزاد اسلامی استان سمنان نیز با اشاره به بحث استضیاح وزیرعلوم در آستانه آغاز سال تحصیلی، گفت: دانشگاه در برهه‌ای است که برای آغاز سال تحصیلی نیاز به آرامش دارد، لذا در آستانه آغاز به کار فعالیت دانشگاه‌ها استیضاح وزیر، می تواند آرامش نسبی دانشگاه‌ها را به نوعی کمتر کند.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار«دانشگاهی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) -منطقه سمنان،افزود: آموزش عالی در کشور ما توسط وزارت علوم و دانشگاه آزاد مدیریت می‌شود و این دو به مثابه دو بال تعالی و ارتقاء آموزش عالی کشور محسوب می شوند و هماهنگی این دو، نقش به سزایی در ارتقاء کیفی آموزش دارد.
رییس دانشگاه آزاد اسلامی استان سمنان با بیان اینکه تعامل وزارت علوم و دانشگاه آزاد در زمان وزارت دکتر فرجی دانا بسیار بهتر شده است، تصریح کرد: به دلیل اینکه دکتر فرجی دانا و دکتر میرزاده هر دو افرادی آکادمیک و دارای تفکر دانشگاهی هستند، در این دوره تعامل بسیار خوبی داشته‌اند و همین تعامل به ارتقاء کیفی آموزش در کشور کمک کرده است.
رنجبربهادری با بیان اینکه یکی از دغدغه مقام معظم رهبری تولید علم و محصول است، اظهارکرد: درخواست ما به عنوان یک فرد آکادمیک از نمایندگان مردم این است که فارغ از مسائل سیاسی، مصالح نظام و مصالح آموزش عالی و ارتقاء آن را مد نظر قرار دهند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ایران رتبه پانزدهم تولید علم در جهان را دارد، تصریح کرد: رییس جمهوری در بازدید از پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی از فعالان تولیدات علمی خواست که به سمت برندسازی تولیدات علمی خود بروند، لذا در چنین شرایطی که مقام معظم رهبری و همچنین دولت و مراکز دانشگاهی و فعالان این حوزه بر توجه جدی به حوزه علم و پژوهش تاکید دارند، انتظار می رود همه افراد و موثرین در این راستا به ارتقاء آموزش و تولید علم کمک کنند.
وی با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی و خصوصا در دوره دکتر میرزاده کوشیده است دانشگاه را از جدل‌های سیاسی و گروهی دور کند، اظهار کرد: مدیران واحدهای دانشگاهی نیز باید فارغ از جناح بندی‌های سیاسی به سه هدف عمده این دانشگاه که همانا ارتقاء فرهنگی، آموزشی و پژوهشی است توجه کنند.
عملکرد وزیر علوم مورد تأیید اکثر دانشگاهیان است
پروفسور امیدعلی شهنی کرم‌زاده استاد دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه دکتر فرجی‌دانا فردی با سوابق علمی و دانشگاهی، دارای توانایی مدیریتی و پرورش یافته در همین آب و خاک است، عنوان کرد: عملکرد وزیر علوم در این مدت مورد تأیید اکثر دانشگاهیان است.
وی در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) -منطقه خوزستان، در زمینه استیضاح وزیر علوم با بیان اینکه آنچه در خصوص این مسئله در مطبوعات مطرح است، موضوع بورسیه‌های غیرقانونی است، اظهار کرد: ظاهراً استیضاح دلیل دیگری ندارد؛ زیرا در هر حال با تغییر دولت‌ها برخی از مدیران و مسئولان نیز تغییر می کنند که این تغییرات نیز طبیعی است و در همه ادوار اتفاق می‌افتد.
وی با تاکید بر اینکه وزیرعلوم دارای سوابق دانشگاهی، توانایی مدیریتی و فردی پرورش یافته در همین آب و خاک و زمانی رئیس دانشگاه تهران بوده‌است، تاکید کرد: عملکرد وزیر علوم در این مدت موردتأیید اکثر دانشگاهیان است؛ وزیرعلوم نماینده دانشگاهیان و وزیر دانشگاه‌ها است و بنابراین نمایندگان مجلس که حق نقد و استیضاح دارند، بهتر بود در حوزه‌های انتخابی خود و در هر شهری که دانشگاهی وجود دارد با اساتید پیشکسوت و با سابقه در خصوص عملکرد وزیر صحبت و مشورت می‌کردند.
این چهره ماندگار ریاضی کشور با تأکید بر اینکه نمایندگان وقتی می‌خواهند وزیر مرتبط با آموزش عالی را استیضاح کنند، لازم است تجربه اساتید پیشکسوت را نیز مدنظر قرار دهند، با ابراز رضایت از عملکرد وزیر علوم، اظهارکرد: در جلسه ای که در حضور دکتر فرجی دانا بودم متوجه شدم که بسیار بر کارشان مسلط هستند. وی استادی باتجربه و دارای شخصیتی آکادمیک و دانشگاهی است.
شهنی‌کرم‌زاده تاکید کرد: بهترین کسانی که می‌توانند در زمینه عملکرد وزیر قضاوت کنند اساتید دانشگاه‌ها هستند.
وی با دفاع از عملکرد دکتر فرجی‌دانا، درخصوص موارد مطرح شده از سوی استیضاح کنندگان در محور کاهش رشد علمی، خاطرنشان کرد: در چند سال اخیر هیچ کشوری مانند ایران در دنیا چنین رشد بی رویه‌ای در دوره‌های ارشد و دکتری نداشته‌است. این موضوع قطعاً آینده دانشگاه‌ها را با مشکل جدی مواجه می کند و ارزش علم و کیفیت علم را نیز تنزل می دهد؛ بنابراین باید کاری انجام داد.
عضو هیأت علمی گروه ریاضی دانشگاه شهید چمران افزود: دانشگاه‌های ما باید بتوانند با دانشگاه های برتر دنیا رقابت کنند اما هنوز مشاهده می کنیم که در فهرست 500 دانشگاه برتر جهان جایی نداریم در حالی که ما در گذشته علمدار علم بودیم. از سوی دیگر در این یکسال اخیر هم‌چنان قوانین سابق و جریانات گذشته بر محیط دانشگاه ها حاکم بوده و چیزی تغییر نکرده‌است.
شهنی کرم‌زاده با تصریح بر اینکه رشد کمی و آماری به معنای رشد علمی نیست، به دریافت جایزه فیلدز توسط مریم میرزاخانی اشاره و تصریح کرد: اگر فعالیت دانشگاهی این فرد را مرور کنید، مشاهده می کنید که در 10، 15 سال اخیر مقالات زیادی نداشته‌است. در واقع تعداد مقاله مهم نیست بلکه مهم این است که در یک مقاله‌ی ارائه شده چه کار مهمی انجام شده‌است؛ بنابراین باید کیفیت دانشگاه ها و تولید علم را مورد توجه قرار داد. باید زمینه‌ای فراهم کرد که افرادی مانند ایشان به کشور بازگردند و فرار مغزها در گذشته را ریشه‌یابی کنیم.
وی با اشاره به گذشت کمتر از یک سال از آغاز فعالیت وزیر علوم، خاطرنشان کرد: تصور می کنم نمایندگان متقاضی محترم تا حدودی در این مسئله عجولانه عمل کردند و امیدوارم با توجه به جو عمومی دانشگاه‌ها و نظر کلی دانشگاهیان که به طور مستقیم یا غیرمستقیم به عملکرد وزیر رأی اعتماد داده‌اند، مجدداً با قاطعیت بیشتری به ایشان رأی اعتماد دهند.
عضو هیأت علمی گروه ریاضی دانشگاه شهید چمران اهواز همچنین در خصوص فضای سیاسی حاکم بر دانشگاه‌ها، اظهار داشت: معتقدم فضای دانشگاه باید فضای بازی باشد و برای اساتید و دانشجویان شفافیت وجود داشته باشد. البته هنوز به آن صورت که باید این فضا تحقق پیدا نکرده‌است و باید امیدوار بود که وزیر علوم بتواند در این حوزه موفق‌تر عمل کند.
شهنی کرم‌زاده در خصوص نکات مثبت مدیریت دکتر فرجی‌دانا، اراده وی برای واگذاری اختیارات واقعی به دانشگاه‌ها، ارتقای کیفیت و به‌کارگیری نیروهای جوان و با استعداد را برشمرد و در خصوص نتیجه استیضاح وزیر ابراز امیدواری کرد: تصور می کنم جو عمومی به گونه‌ای است که نمایندگان عملکرد وزیر را تأیید می‌کنند. در مجموع تصور می کنم دانشگاه دارد امیدواری‌هایی پیدا می‌کند و اساتید می‌توانند کارهای علمی را با روحیه بیشتری به پیش ببرند.
وی با بیان اینکه وظیفه مجلس انتقاد و استیضاح است، ولی این کار باید مستند و با علت‌های واقعی، نه کلی و بدون مدرک انجام شود، افزود: اگر نمایندگان اشکالات اساسی به عملکرد ایشان وارد می‌کنند، آن‌ها را به طور شفاف با مردم در میان بگذارند تا ما هم بدانیم که چه موضوعاتی مطرح است.
رئیس دانشکده علوم ریاضی دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان کرد: به نظر من تا زمانی که فردی در فضای دانشگاه جرمی مرتکب نشده‌است و برای پیشرفت مملکت کار می کند باید به او اجازه کار داده شود؛ نه اینکه فردی تنها به دلیل آن‌که خط سیاسی اش با برخی موافق نیست مورد استیضاح و بازخواست قرار گیرد.
استیضاح وزیر علوم، سیاسی است
دکتر مختار جلالی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در مورد استیضاح وزیر علوم، گفت: ای کاش کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس این استیضاح را در سال‌های گذشته که دلایل بیشتر و پررنگ‌تری برای استیضاح وجود داشت، انجام می‌دادند.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار "دانشگاهی" خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به بازنشسته کردن افراد باتجربه و سرشناس در دولت‌های گذشته، افزود: اجبار به بازنشسته کردن اعضای با تجربه و سرشناس هیات علمی که در دولت گذشته انجام شده است، یک دلیل قطعی و منطقی برای استیضاح است نه افشای ارائه بورسیه‌های بی‌مورد.
وی افزود: خود من شاهد بودم نام دانشجویی که نمره‌اش پایین‌تر از دیگران بود، در لیست بورسیه‌های خارج از کشور گنجانده شده بود. حتی همان موقع ذکر شد که این فرد پایین‌ترین نمره درس مهندسی ژنتیک را کسب کرده است، با این حال به وی بورس خارج از کشور داده شد، بعد از یک سال عضو هیات علمی دانشگاه شده و برای 30 سال درسی را به دانشجویان تدریس خواهد کرد که خودش کاملا آن را یاد نگرفته است.
رییس انجمن ژنتیک ایرانی با تاکید بر اینکه استیضاح وزیر علوم کاملا سیاسی است، اظهار کرد: این استیضاح نه تنها به نفع مجلس ، بلکه به نفع هیچ‌کس نیست.
جلالی با اشاره به فضای ثبات دانشگاه‌ها گفت: هیات علمی دانشگاه‌ها و دانشجویان آگاه هستند که در همین مدت زمان کوتاه فعالیت فرجی‌دانا، فضای آرامش و امید جای فضای یاس و ناامیدی و از هم پیچیدگی که در دولت گذشته وجود داشت را گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه استیضاح حق مجلس است، گفت: اما باید از این حق منطقی استفاده کنند و منافع فردی را به منافع جمعی ترجیح دهند. هنوز 10 ماه بیشتر از فعالیت وزیر علوم نگذشته است و رفتار ایشان کاملا معتدلانه و آرام بوده است و حتی به همه خواسته‌های هیات علمی دانشگاه‌ها پاسخ نداده است.
عضو هیات عملی دانشگاه تربیت مدرس در ادامه با بیان اینکه نمایندگان مجلس، نماینده‌های مردم هستند، افزود: از نمایندگان تقاضا دارم به نوای مردم گوش دهند. مردم دنبال آرامش، پیشرفت و عدالت هستند و چرا آقایان زمانی که افراد بی‌رویه عضو هیات علمی، بورس و... می‌شدند کسی را استیضاح نمی‌کردند اما اکنون به دلیل افشاگری‌های انجام شده که نشان می‌دهد بعضی از افرادی که بورس شدند نورچشمی آقایان مجلسی بودند، می‌خواهند استیضاح کنند.
وی افزود: اگر بهانه استیضاح انتخابی شدن روسای دانشگاه است، باید بررسی کرد انتخابی شدن روسای دانشگاه در جهت بهبود بوده یا در جهت پس‌رفت؟ آیا دانشگاهی بوده است که به انتخابی شدن روسای دانشگاه اعتراض داشته باشد؟ افرادی که به عنوان روسای دانشگاه برگزیده شدند منتخبان دانشگاه‌ها هستند.
رییس انجمن ژنتیک در ادامه گفت: من وجود این دیدگاه‌های سیاسی را به صلاح منافع ملی نمی‌بینم. یک بام و دو هوا؟ در یک زمان چشمان خود را بینند و هیچ اعتراضی نکنند و اکنون چه چیزی را می‌خواهند استیضاح کنند؟.
جلالی در مورد این مساله که کاهش رشد علمی، یکی از دلایل مطرح شده استیضاح است، اظهار کرد: در طول هشت سال فعالیت وزرای دولت گذشته نتوانستند ارزیابی کنند، حالا چگونه می‌خواهند بعد از 10 ماه ارزیابی رشد علمی کنند. ارزیابی رشد علمی معمولا به دوسال زمان نیاز دارد، اما در همین 10 ماه هم امید به فضای دانشگاه برگشته و این در فعالیت علمی دانشجویان تاثیر مستقیم دارد.
رییس انجمن ژنتیک ایران در پایان گفت: 50 سال از خدمت انجمن ژنتیک ایران می‌گذرد و این انجمن هم‌اکنون 1500 عضو و هفت شاخه دارد. اظهارات من نظرات شخصی خودم نبود بلکه نظراتی بود که از مجموع نظرات اعضای با سواد و مطلع گرفته شده است.
