سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اشاره به رتبه بندی دانشگاه های کشور های عضو بریکس که به اقتصاد های نوظهور شهرت دارند، گفت: دانشگاه پکن در صدر جدول رتبه بندی قرار دارد و چهار دانشگاه در بین 10 دانشگاه برتر و 23 دانشگاه در بین 100 موسسه ممتاز به چین تعلق دارد.به گزارش خبرنگار مهر، دکتر جعفر مهراد با اعلام این خبر افزود: بریکس به کشور های برزیل، روسیه، هندوستان، چین و آفریقای جنوبی اطلاق می شود. دو نظام رتبه بندی بین المللی یعنی تایمز و QS بر اساس معیار ها و شاخص های مربوط به خود، دانشگاه های عضو بریکس را رتبه بندی می کنند که نتایج رتبه بندی بریکس و 17 اقتصاد نوظهور دیگر که توسط تایمز انجام شده است منتشر شد.
وی گفت: جمهوری خلق چین در مقایسه با دیگر کشور های عضو بریکس که به اقتصادهای نوظهور شهرت دارند، از دانشگاه های برتر برخوردار است. دانشگاه پکن در صدر جدول رتبه بندی قرار دارد و دانشگاه شینگهوا نیز که در پکن واقع است رتبه دوم این رتبه بندی را به خود اختصاص داده است. چهار دانشگاه در بین 10 دانشگاه برتر و 23 دانشگاه در بین 100 موسسه ممتاز به چین تعلق دارد.
مدیر مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، افزود: سایر دانشگاه های ممتاز در این کشورها در تایوان (21)، هندوستان (10)، ترکیه (7) و کشورهای آفریقای جنوبی و تایلند هر کدام 5 دانشگاه است.
وی ادامه داد: چین در سه دهه اخیر سرمایه گذاری کلانی در آموزش عالی و تحقیقات علمی به عمل آورده است و با تخصیص اعتبار ویژه به 39 دانشگاه می کوشد سطح اعتبار علمی دانشگاه های کشور خود را به سطح دانشگاه های برتر و ممتاز جهان ارتقا دهد. دولت جمهوری خلق چین دانشگاه های این کشور را تشویق کرده است تا درهای خود را به روی کشورهای جهان گشوده و برنامه های مشترک دانشگاهی با موسسات غربی تاسیس کرده و انتشارات علمی خود را در مجلات معتبر بین المللی چاپ کنند.
مهراد گفت: فدراسیون روسیه در این رتبه بندی تنها دارای دو دانشگاه در بین 100 دانشگاه برتر است که در مقایسه با کشورهای همچون لهستان (4 دانشگاه) و جمهوری چک (3 دانشگاه) حضور موثری ندارد. فدراسیون روسیه در رکود و سکون به سر می برد. دولت این کشور درونگرا است و انتشار بیشتر آثار علمی به زبان روسی، به توزیع و اشاعه آن در سطح بین المللی به طور جدی آسیب رسانیده است.
وی تاکید کرد: در این رتبه بندی، گرچه دانشگاه های اندونزی، پاکستان، پرو و فیلیپین نیز مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است، ولی در جدول رتبه بندی نام هیچکدام از دانشگاه های کشور های یاد شده، مشاهده نمی شود. 22 کشور رتبه بندی شده توسط تایمز کشورهایی هستند که از آنها به عنوان بازارهای نوظهور نام برده می شود. این رده بندی توسط FTSE Group’s Country Classification تعریف شده است.
مدیر مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، خاطرنشان کرد: دانشگاه پکن در حالیکه در صدر جدول رتبه بندی قرار دارد، اما کل امتیاز این دانشگاه از 100 امتیاز 65 است و امتیاز دانشگاه شینگهوا در چین که به مقام دوم دست یافته است 63.5 است. رتبه دانشگاه کیپ تاون در آفریقای جنوبی 3 و امتیاز مکتسبه 50.5 است. رتبه های چهارم و پنجم به ترتیب به دانشگاه ملی تایوان (با امتیاز 49.2) و دانشگاه بوغازچی (با امتیاز44.3) در ترکیه تعلق دارد. رتبه های ششم تا دهم به ترتیب در اختیار دانشگاه علوم و فناوری چین (با 44 امتیاز)، دانشگاه فنی استانبول (با 42.7 امتیاز)، دانشگاه فودان در چین (42.3)، دانشگاه فنی خاورمیانه (با 41.5 امتیاز)، و دانشگاه دولتی لومونوسف مسکو (با 41.4 امتیاز) است.
وی ادامه داد: دانشگاه سائوپولو نخستین دانشگاه برزیل موفق به کسب رتبه 11 و امتیاز 41.1 شده است. دانشگاه بیلکنت در ترکیه رتبه 12 را با امتیاز 40.3 از آن خود کرده است. نخستین دانشگاه هندوستان یعنی دانشگاه پنجاب رتبه 13 را با امتیاز 40.2 به دست آورده است. رتبه 14 در اختیار دانشگاه رنمین چین با 40.2 است و دومین دانشگاه آفریقای جنوبی یعنی ویت واترسند رتبه 15 را با امتیاز 39.8 در اختیار دارد. در کلمبیا واقع در آمریکای جنوبی دانشگاه آند رتبه 17 را کسب کرده است. رتبه دانشگاه ورشو (لهستان) 32 است، و رتبه دانشگاه چارلز در جمهوری چک 31 است. دانشگاه سِمِل ویس در مجارستان حائز رتبه 60 شده است.
مهراد تاکید کرد: از سایر کشورهای اسلامی امارات متحده عربی، مالزی و مصر در گروه کشورهای 22 گانه نوظهور اقتصادی جای دارند. دانشگاه های امارات متحده عربی، کِبانگسان در مالزی و اسکندریه در مصر موفق به کسب رتبه های 76 با امتیاز 22.6، 77 با امتیاز 22.3 و 93 با امتیاز 18.6 شده است. رتبه دانشگاه قاهره 95 است.
وی گفت: در مجموع، تعداد 23 دانشگاه از چین، 21 دانشگاه از تایوان، هفت دانشگاه از ترکیه، پنج دانشگاه از آفریقای جنوبی و تایلند، چهار دانشگاه از لهستان و برزیل، 10 دانشگاه از هند، سه دانشگاه از جمهوری چک، مجارستان، و مصر، دو دانشگاه از روسیه، مکزیک، مالزی و امارات و یک دانشگاه از کشورهای شیلی، کلمبیا و مراکش در بین 100 دانشگاه برتر بریکس و اقتصادهای نوظهور قرار دارد.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) افزود: شاخص های مورد استفاده در این رتبه بندی شامل 13 شاخص عملکردی است که با ماموریت های آموزشی، پژوهشی، استناد و چشم انداز بین المللی سر وکار دارد. شاخص شهرت و اعتبار از پرس و جو از بیش از 10000 استاد و پژوهشگر دانشگاهی و سنجش تاثیر از بیش از 50 میلیون استناد به مقالات مجلات علمی به دست آمده است.
وی پیشنهاد کرد: بهتر است جمهوری اسلامی ایران با تدوین سیاست های موثر در پیمان هایی مانند بریکس شرکت کند. در چند سال گذشته به شرکت در این نوع پیمان ها توجه خاصی معطوف نشده است. در حالیکه می بینیم سایر کشورها تحت عناوین مختلف با همدیگر و برای هدف های معین و مشخص همکاری می کنند. عضویت در بریکس و گروه کشورهای اقتصاد نوظهور که همگی شرایط نسبتا شبیه به هم دارند از نظر همکاری های علمی و اقتصادی مزایای فراوان دارد.
مهراد افزود: تجربه چین و تایوان در اینکه در آموزش عالی و تحقیقات علمی سرمایه گذاری مستمر و هنگفتی به عمل آورده اند درس خوبی برای سایر کشورهای جهان است. وضعیت چین می تواند مدلی برای سایر کشورهای بریکس و همچنین سایر کشورهای در حال توسعه از جمله ایران از نظر تخصیص اعتبارات قابل توجه به تعدادی از دانشگاه های منتخب باشد.
وی اعلام کرد: از آنجا که چین مدام در حال رشد و توسعه است به نظر می رسد هنوز برای توسعه های بیشتر جا دارد در این میان تفویض اختیار بیشتر به دانشگاه ها حائز اهمیت است و آن موضوعی است که دولت اعتدال و تدبیر نیز بدان توجه دارد. تفویض اختیارات بیشتر به انعطاف پذیری و پویایی بیشتر دانشگاه ها و رفرم آموزشی در بازار جهانی، و خلاقیت بیشتر در میان نسل آتی از پژوهشگران ماهر و چیره دست را منجر می شود.
