در این بخش در رابطه با نحوه آموزش و یادگیری درس مقاومت مصالح که یکی از دروس تخصصی بسیاری از رشته های فنی مهندسی از جمله مهندسی عمران، مکانیک، معماری و .... است توضیحاتی ارائه می گردد. درس مقاومت مصالح برای بسیاری از رشته ها یک درس پایه ای است و مثلا در مهندسی مکانیک اگر دانشجویی آن را خوب یاد بگیرد در درسهای دیگر مانند طراحی اجزای 1 و 2 و ... کار ایشان راحت تر خواهد بود.
پیشنهاد ویژه ایران مدرس: مباحث و سرفصل های مقاومت مصالح 1 به صورت جلسه به جلسه
در کنکور ارشد هم برای بسیاری از رشته های فنی مهندسی از درس مقاومت مصالح به صورت مستقیم سوال مطرح می گردد و بنابراین اهمیت این درس بسیار زیاد است. نکته دیگر اینکه برای مهندسین عمران، معماری، مکانیک و ... بلد بودن و یادگیری عمقی مقاومت مصالح برای آینده شغلی ایشان هم مهم می باشد چرا که در طراحی هر قطعه و یا ساره ای باید استحکام و ضریب ایمنی آن مورد بررسی قرار گیرد تا از وامانده نشدن آن مطمئن شوید. در نتیجه می توان گفت که هم برای ادامه تحصیل و هم برای وارد شدن به بازار کار و شروع کارهای عملی یاد گرفتن این درس از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
برای اینکه بتوانید مقاومت مصالح را به خوبی یاد بگیرید، در مرحله اول باید دروسی که برای ان پیش نیاز هستند را به خوبی بفهمید. مهمترین درس در این زمینه درس استاتیک است. مدرسین و اساتید استاتیک هم حتما برای شما توضیح داده اند که در درس مقاومت مصالح، خصوصا در یکی دو فصل اول آن، حل کردن بسیاری از سوالات به این برمی گردد که چقدر استاتیک را خوب یاد گرفته اید.
برای اینکه در زمینه نحوه یادگیری بهتر درس استاتیک اطلاعات خوبی بدست آورید مقاله چگونه استاتیک بخوانیم و آن را یاد بگیریم و پاس کنیم؟ را حتما بخوانید. اساتید و مدرسین مقاومت مصالح هم عموما در تفهیم مطالب درس مقاومت به این دلیل به مشکل می خورند که دانشجویان استاتیک را خوب بلد نیستند. خلاصه اینکه اگر این ترم مقاومت مصالح را باید پاس کنید و استاتیک را خوب بلد نیستید، بد نیست مروری روی آن داشته باشید.
از جمله مباحثی که در درس مقاومت مصالح مطرح می گردد می توان به مفهوم تنش، تنش های عمودی و برشی، تغییر طول تیرها و محورها تحت بار مرکزی، بارگذاری مایل و تنش های ایجاد شده بر اثر آن، تنش روی صفحات مایل، پیچش در مقاطع دایروی و غیر دایروی، تنش های ایجاد شده بر اثر گشتاور خمشی، بارگذاری ترکیبی و .... اشاره کرد.
البته مباحثی که ذکر شد در درس مقاومت مصالح 1 مورد بررسی قرار می گیرد و در درس مقاومت 2 مباحث دیگری مانند تبدیل تنش و تنش های اصلی و صفحات اصلی، خیز تیر با استفاده از منحنی الاستیک و روش انرژی یا کاستیگیلیانو، کمانش و ... مطرح می شود. برای بعضی از رشته ها درس مقاومت مصالح 3 و یا مقاومت مصالح پیشرفته هم ارائه می گردد. برای درس مقاومت مصالح منبعی که معمولا در دانشگاهها از روی آن تدریس می شود همان کتاب بیرجانسون است.
مطالعه کنید: چگونه مقاومت مصالح بخوانیم
نحوه مطالعه و خواندن درس مقاومت مصالح برای یادگیری بهتر آن و برای موفقیت در امتحان و کنکور ارشد به این ترتیب است که اولا سعی کنید اشکالات خودتان در درس استاتیک را برطرف نمائید. در درس مقاومت مصالح خواهید خواند که مثلا تنش عمودی حاصل تقسیم نیروی عمودی بر سطح است. حال در بسیاری از مسائل نیرو را باید خودتان بر مبنای معادلات تعادل استاتیک محاسبه نمائید و اگر استاتیک را خوب بلد نباشید در محاسبه نیرو و در ادامه در محاسبه تنش اشکال خواهید داشت.
نکته دیگر اینکه یکی از مباحثی که در انتهای هر کدام از فصل های مقاومت تکرار می شود حل مسائل نامعین استاتیکی است. در این مسائل که در درس استاتیک قابل حل نبودند از مباحث مقاومت برای حل آنها کمک گرفته می شود. ولی به هر حال در همین نوع سوالات تعدادی از معادلات را باید از درس استاتیک بنویسید و خوب بلد بشاید. در این موارد هم اگر تسلط شما بر درس استاتیک مناسب نباشد در حل خود تمرینات مقاومت هم اشکال خواهید داشت.
در مرحله بعد سعی کنید در کلاس های مقاومت مصالح شرکت کنید، جزوه بنویسید و در همان کلاس درس مطالب را یاد بگیرید. در مقطع دانشگاه مانند متوسطه کتاب کاملا مشخصی برای تدریس توسط استاد وجود ندارد. اگر در کلاس حاضر نباشید نخواهید دانست که تاکید استاد شما بیشتر روی کدام مباحث بوده است. در ضمن یادگیری بسیار خوب درس در کلاس می تواند اتفاق بیافتد.
حتما بخوانید: دانلود خلاصه جزوه مقاومت مصالح 1
نکته دیگری که باید در نظر بگیرید این است که در طول ترم درس بخوانید. دروسی مانند استاتیک و مقاومت مصالح دروسی نیستند که در شب امتحان یا یکی دو روز مانده به امتحان بخواهید مثلا با شرکت در کلاس تدریس خصوصی و یا با هر روش دیگری آن را یاد بگیرید و در امتحان موفق باشید. این نوع درس ها به تحلیل و بررسی نیاز دارند. باید ذهن شما تحلیل کردن را یاد بگیرد. بنابراین تلاش کنید در طول ترم برای بررسی سوالات و تمرینات وقت بگذارید و آنها را تحلیل کنید.
در رشته های فنی مهندسی خیلی مهم است که قوه تحلیل ذهن خودتان را افزایش دهید. اگر اینطور باشد هر سوالی که به شما داده بشود می توانید خیلی سریع آن را بررسی کنید و راه حلی ارائه دهید. برای موفقیت در تحصیل و یا موفقیت در کار در رشته های فنی مهندسی بدست آوردن قدرت تحلیل قوی خیلی مهم است. برای یادگیری این نوع درس ها تمرین و مسئله حل کردن خیلی مهم است و در ضمن روی تمرینات و مسائل تامل و تفکر کنید. در همان کتاب بیر جانسون مثال های حل شده و حل نشده خیلی خوبی وجود دارد که در این زمینه می تواند واقعا کمک کننده باشد.
کلیک کنید: مشاهده جزوات و نمونه سوالات امتحانی مقاومت مصالح
در فصل آخر مقاومت مصالح 1 معمولا بارگذاری ترکیبی تدریس می شود. در این نوع بارگذاری ممکن است بر روی یک قطعه به صورت همزمان بار محوری و برشی، گشتاور خمشی و پیچشی و .... وجود داشته باشد. اگر برای انواع بارگذاری ها در فصل مربوط به خودش درس را خوب یاد گرفته باشید در این فصل هم اثر تک تک بارها را محاسبه می کنید و در نهایت با برهم نهی نتایج تنش نهایی ای که به قطعه وارد می شود را می تواند محاسبه کنید. بنابراین در هر فصل سعی کنید مباحث آن فصل را خوب متوجه شوید و برای آن تمرین و مسئله حل کنید.
از مهمترین تعاریف درس مقاومت مصالح تنش و کرنش است. در حالتی که بارگذاری مماسی داریم تعریف کرنش متفاوت خواهد بود. کرنش مماسی یا برشی در حقیقت تغییر زاویه المان تنش بعد از اعمال نیروی مماسی است. البته المانی را باید در نظر بگیریم که در حالت اول زاویه های آن بر هم عمود بوده باشند. این تعریف ها و مفاهیم را باید به خوبی بلد باشید تا بتوانید بر درس مقاومت مصالح مسلط شوید و تمرینات آن را حل نمایید. نمودار تنش کرنش و همچنین قانون هوک هم مباحثی هستند که بسیار مهم می باشند. در واقع در ناحیه الاستیک نمودار تنش کرنش، تنش و کرنش با هم رابطه خطی دارند و قانون هوک در ناحیه مذکور تعریف می شود.
مطالعه نمائید: نحوه مطالعه مقاومت مصالح برای کسب نمره بالا
از مباحث مهم دیگر درس مقاومت مصالح ۱ می توان به گشتاور پیچشی، گشتاور خمشی، بارگذاری عرضی و بارگذاری ترکیبی اشاره نمود. در درس مقاومت مصالح ۲ هم مباحثی مانند محاسبه خیز تیر از روش های انتگرال گیری، روش انرژی و کاستیلیانو، سوپر پوزیشن و همچنین کمانش تیر تدریس می شود.
منبع: ایران مدرس
